شیوهنامه درج اطلاعات عمومی وسایل پرنده
اطلاعات کامل هر هواپیما در حوزههای مختلف قابل ارائه است. به همین دلیل، در قسمت بانک اطلاعاتی، از شیوهنامه زیر استفاده شده است:
نام هواپیما: معمولاً هر هواپیما به نامهاى متعددى خوانده مىشود. «نام هواپیما» در صدر هر پرونده، مشهورترین نام مورد استفاده براى آن هواپیماست که ممکن است با نامگذارى رسمى شرکت سازنده آن، تفاوت داشته باشد.
مأموریت: مأموریت مندرج برای هر هواپیما، مأموریت اصلى هواپیماى مرجع است. معمولاً مدلهاى مختلف یک هواپیما براى مأموریتهاى جنبى متفاوتى تدارک مىشوند که این موضوع، در متن توضیحات تشریح مىشود.
نامگذارى نظامى: معمولاً هواپیماهاى نظامى، مستقلاً و بنا بر استانداردهاى ویژهاى نامگذارى مىشوند که با نامگذارى شرکت سازنده متفاوت است.
شهرت: لقب رسمى یا غیررسمى هر هواپیما
همخانواده: فهرست هواپیماهایى که با وجود تفاوت اسمى با هواپیماى مرجع، ساختار اساسى یکسانى با آن دارند.
سازنده: سازنده هواپیما، شرکت یا سازمانى است که هواپیما را طراحى، و در مدت عمر مفیدش، از آن پشتیبانى کرده است؛ بنابراین، تغییر و تحول در وضعیت حقوقى شرکتها یا سازمانها، پس از سپرى شدن عمر مفید هواپیماى موردنظر، لحاظ نمیشود.
قیمت: بهاى مندرج براى هر فروند هواپیما، مبلغى بسیار تقریبى و غیرقابلاستناد است. معیار قیمتها، دلارامریکاست.
انواع مدلها: تعدادى از مدلهاى شاخص هواپیماى مرجع، با عنوان «انواع مدلها» معرفى شدهاند، و از تشریح مدلهاى جزیى، پرهیز شده است. معمولاً مدلهاى هواپیماهاى «همخانواده» در این قسمت مطرح نشده است.
کاربران: فهرست تعدادى از کشورها، که هواپیماى مرجع در آنها خدمت کرده
تعداد تولید شده: تعداد همه تولیدات هواپیماى مرجع، چه در خود کشور سازنده و چه در کشورهاى دیگر
شیوه درج مشخصات فنى هواپیماها
پیشرانه:
- تعداد، نوع، و نام موتور
- بیشترین رانش یا توان نامى هر موتور
- مشخصات ملخ
- بیشترین ظرفیت (حجم) مخازن سوخت درونى و بیرونى (مخازن سوخت رهاکردنى)
ابعاد بیرونى:
- نسبت منظرى بال: تعریف شده بر اساس نسبت مربع طول دهانه بال به مساحت ناخالص بال (بدون واحد)
- دهانه بال: فاصله بین دو نوک بال
- طول وتر بال: طول خط واصل جلوترین و عقبترین نقطه مقطع بال (در ریشه یا نوک)
- مقطع بال: نام مقطع بال مورداستفاده
- زاویه پسگرایى بال: زاویه بین خط مبناى بال (معمولاً خط گذرنده از نقاط ربع وتر در مقاطع مختلف بال) با محور جانبى هواپیما
- زاویه هفتى (هشتى) بال: زاویه خط مبناى بال با سطح افق
- زاویه پیچش بال: تغییر زاویه وتر بال در مقاطع مختلف (نسبت به سطح افق)
- زاویه نصب بال: زاویه وتر مقطع ریشه بال با محور طولى هواپیما
- مساحت ناخالص بال: سطح نماى افقى بال، با در نظر گرفتن سطح پوشیده شده با بدنه یا غلافهاى موتورها
- مساحت کل شهپرها: شامل مساحت همه سطوح کنترلکننده حرکت غلت هواپیما در دو طرف بدنه مساحت کل بالچههاى لبه فرار: شامل مساحت همه بالچههاى لبه فرار دو طرف بدنه
- دهانه دم افقى: فاصله بین دو نوک دم افقى
- مساحت دم افقى: مجموع مساحت سطوح ثابت افقى ناحیه دم (بدون احتساب سکانهاى افقى)
- مساحت دم عمودى: مجموع مساحت سطوح ثابت عمودى (پره پشتى و پره شکمى) و سکان عمودى
- مساحت کل سکان افقى: مساحت کل سطح کنترلکننده حرکت پیچ هواپیما
- مساحت کل سکان عمودى: مساحت کل سطح کنترلکننده چرخش هواپیما
- طول (کلى): فاصله بین جلوترین و عقبترین نقطه هواپیما (در نماى افقى)
- ارتفاع (کلى): بیشترین فاصله بلندترین نقطه هواپیما تا سطح زمین
- قطر ملخ: قطر دایره چرخش ملخ
- رد چرخها: فاصله بین مرکز چرخهاى اصلى هواپیما
- پایه چرخها: فاصله بین مرکز چرخ دماغه (یا چرخ دمى) با محور گذرنده از مراکز چرخهاى اصلى
ابعاد درونى:
- طول کابین: فاصله جلوترین و عقبترین دیواره کابین (معمولاً بهجز کابین خلبان)
- بیشترین عرض کابین: بیشترین فاصله عرضى بین سطوح درونى بدنه هواپیما
- بیشترین ارتفاع کابین: بیشترین فاصله سقف تا کف کابین
- مساحت کف کابین: سطح کل کف کابین (معمولاً بهجز کابین خلبان)
- حجم کابین: حجم کل کابین (معمولاً بهجز کابین خلبان)
وزنها:
- وزن خالى: وزن هواپیما شامل همه اجزاى ثابت و مایعات غیرمصرفى (مثل روغن موتور، مایع هیدرولیک، و سوخت غیرمصرفى)
- بیشترین وزن سوخت درونى: بیشترین وزن سوخت قابلحمل درون پیکره هواپیما
- بیشترین بارمزد یا بار جنگى: بیشترین وزن مفید قابلحمل (در هواپیماى مسافربرى شامل وزن مسافران و توشه آنها، و در هواپیماهاى نظامى شامل وزن تسلیحات)
- بیشترین وزن برخاستن: بیشترین وزن مجاز براى برخاستن هواپیما
- بیشترین وزن فرود: بیشترین وزن مجاز در حین برخورد چرخهاى هواپیما با زمین (در حین نشستن)
- بیشترین بار بال: تعریف شده بر اساس مقدار نسبت مساحت ناخالص بال بیشترین وزن برخاستن
- بیشترین بار توان: تعریف شده بر اساس مقدار نسبت بیشترین وزن برخاستن به بیشترین توان یا رانش همه موتورها
عملکرد پروازى:
- بیشترین سرعت افقى
- بیشترین سرعت کروز
- سرعت کروز اقتصادى: سرعت کروز متناظر با کمترین مصرف سوخت
- سرعت واماندگى: کمترین سرعت مجاز براى پرواز هواپیما
- بیشترین نرخ صعود: بیشترین نرخ افزایش ارتفاع پرواز هواپیما
- زمان صعود به ارتفاع معین: زمان موردنیاز براى رسیدن هواپیما به ارتفاع پرواز معین (معمولاً کمترین زمان)
- مسافت دویدن برخاستن: مسافت حرکت زمینى هواپیما، از محل شروع حرکت در ابتداى باند پرواز تا محل جدا شدن از زمین (معمولاً کمترین مسافت)
- مسافت/میدان برخاستن: فاصله افقى محل شروع حرکت هواپیما از ابتداى باند تا رسیدن به ارتفاعى معین
- مسافت/میدان فرود: فاصله افقى محل شروع فرود هواپیما از ارتفاعى معین تا محل توقف بر روى باند
- مسافت دویدن فرود: مسافت حرکت زمینى، از محل برخورد چرخها با زمین تا محل توقف بر روى باند
- سقف پرواز خدمتى: ارتفاع پروازى که بیشترین نرخ صعود هواپیما در آن ارتفاع، به کمتر از ۱۰۰ فوت بردقیقه مىرسد.
- برد: بیشترین مسافت قابلپیمودن در پرواز یکسره هواپیما
- بیشترین مداومت: بیشترین مدت باقى ماندن هواپیما در هوا
- محدوده بار مجاز وارد بر هواپیما: بیشترین بار قابلتحمل سازه هواپیما
شیوه درج مشخصات فنى هلیکوپترها (بالگردها)
نیروگاه:
- تعداد، نوع، و نام موتور
- توان نامى موتور: بیشترین توان هر موتور
- مشخصات پروانه اصلى و پروانه دمى
- بیشترین ظرفیت (حجم) مخازن سوخت درونى
ابعاد:
- قطر پروانه: قطر دایره چرخش پروانه
- مقطع تیغهها: نام هوابُر مورد استفاده در تیغههاى پروانه
- مساحت دیسک پروانه: مساحت دایره چرخش پروانه
- طول وتر تیغههاى پروانه اصلى: فاصله جلوترین و عقبترین هوابُر تیغه پروانه اصلى
- جدایى پروانهها: فاصله مرکز پروانه اصلى و مرکز پروانه دمى
- جدایى پروانه دمى از زمین: بیشترین ارتفاع پروانه اصلى از زمین
- طول بدنه: فاصله افقى بین جلوترین و عقبترین نقطه بدنه
- ارتفاع بدنه: بیشترین فاصله بلندترین نقطه بدنه تا سطح زمین
- بیشترین عرض بدنه
- طول (کلى): فاصله افقى بین جلوترین و عقبترین نقطه هلیکوپتر (معمولاً در حالت پروانههاى چرخان)
- ارتفاع (کلى): بیشترین فاصله بلندترین نقطه هلیکوپتر تا سطح زمین
- دهانه دم افقى: فاصله بین دو نوک دم افقى
- مساحت دم افقى
- مقطع دم افقى: نام هوابُر دم افقى
- مساحت دم عمودى
- جدایى اسکیدها یا رد چرخهاى اصلى: فاصله بین اسکیدها یا رد چرخهاى اصلى
- پایه چرخها: فاصله بین محور چرخهاى دماغه با محور چرخهاى اصلى
- مساحت مفید کابین: سطح کل کف کابین
- حجم کابین
وزنها:
- بیشترین وزن خالى: وزن هلیکوپتر شامل همه اجزاى ثابت و مایعات غیرمصرفى (مثل روغن موتور، مایع هیدرولیک، و سوخت غیرمصرفى)
- بیشترین بارمزد درونى: بیشترین وزن مفید قابلحمل درون کابین
- بیشترین بارمزد بیرونى: بیشترین وزن مفید قابلحمل بیرون از کابین
- بیشترین وزن سوخت
- بیشترین وزن برخاستن: بیشترین وزن مجاز براى برخاستن هلیکوپتر از روى زمین
- بیشترین بار دیسک: تعریف شده بر اساس نسبت بیشترین وزن برخاستن به مساحت دیسک پروانه
عملکرد پروازى:
- بیشترین سرعت افقى/مجاز
- بیشترین سرعت کروز
- بیشترین نرخ صعود: بیشترین نرخ افزایش ارتفاع پرواز هلیکوپتر
- سقف پرواز خدمتى: (شبیه تعریف سقف پرواز خدمتى در هواپیماهاى بالثابت)
- سقف پرواز ایستا: بیشترین ارتفاعى که هلیکوپتر در آن ارتفاع، قادر به پرواز ایستاست. در دو حالت «تحت اثر زمین» (نزدیک به سطح زمین) و «خارج از اثر زمین» (در ارتفاع زیاد از سطح زمین) قابلبیان است.
- برد: بیشترین مسافت قابلپیمودن در پرواز یکسره هلیکوپتر
- بیشترین مداومت: بیشترین مدت باقى ماندن هلیکوپتر در هوا