پس از عرضه اولین محصولات ایرباس به بازار در اوایل دهه ۱۹۷۰، سازندگان اروپایى این اتحادیه به فکر تدارک هواپیماهاى باریکپیکر افتادند تا بتوانند نیاز بازار هواپیماهاى کمظرفیت را هم تأمین کنند. براى این کار، برنامهاى به نام ج.ئى.تى. آغاز شد که ساخت سه نوع هواپیماى دوموتوره با طولهاى مختلف بدنه، براى جابجایى تعداد متنوعى مسافر (از ۱۳۰ تا ۱۸۸ نفر)، را شامل مىشد. سه هواپیماى موردنظر، بهترتیب (از کمظرفیت به پرظرفیت) اس.اى. ۱، اس.اى.۲، و اس.اى.۳ نامگذارى شدند. بررسى دقیقتر بازار، آشکار
کرد که فقط دو طرح، یکى بهظرفیت ۱۳۰-۱۴۰ نفر، و دیگرى بهظرفیت ۱۵۰-۱۶۰ نفر، ارزش بیشترى براى سرمایهگذارى اولیه دارند. تا فوریه ۱۹۸۱ نام ایرباس ۳۲۰ جانشین نامگذارى «اس.اى.» شده بود؛ نوع کوچکتر را مدل ۱۰۰ و نوع بزرگتر را مدل ۲۰۰ نامیدند. به این ترتیب، یک طرح اصلى ۱۵۰سرنشینه، که تطابق بهترى هم با نیازهاى خطوط هوایى امریکایى داشت، محور اصلى فعالیتهاى جدید ایرباس شد.براى نخستین بار در تاریخ هواپیمایى مسافربرى، از سیستم کنترل پرواز-با-سیم در ایرباس ۳۲۰ استفاده شد که این موضوع، نشانه شجاعت طراحان و مسئولان ایرباس است؛ هر چند که در صورت بروز سانحه، همین سیستم، از اولین عوامل موردبررسى خواهد بود. همچنین، استفاده از اهرمهاى کنترل جانبى، بهجاى فرمان کنترل مرسوم در هواپیماهاى مسافربرى، از تدابیر نوین در طرح ایرباس ۳۲۰ است.اولین پرواز پیشنمونه ۳۲۰ در ۲۲ فوریه ۱۹۸۷ انجام شد، و این هواپیما در سال بعد به خدمت درآمد. در مقایسه با دو محصول قبلى ایرباس، که در رده مسافربرهاى پهنپیکر بودند، این طرح جدید باریکپیکر را مینى باس هم نامیدهاند که اشارهاى به ابعاد کوچکتر و ظرفیت کم آن است.از همان سال ۱۹۸۷ مطالعاتى براى گسترش طرح ۳۲۰ آغاز شد، و مدلهایى کوچکتر و بزرگتر از ۳۲۰، و حتى مدلى با دم T-شکل و دو موتور پراپفن در ناحیه دم، موردبررسى قرار گرفتند. نهایتاً مدیران ایرباس مدل کشیدهتر ۱۸۰-۲۲۰نفرهاى را براى گسترش کار برگزیدند. از بین اسامى پیشنهادى ۳۲۰-۳۰۰، ۳۲۵، و ۳۲۱، آخرین پیشنهاد برگزیده شد، و ایرباس ۳۲۱ براى نخستین بار در ۱۱ مارس ۱۹۹۳ پرواز کرد. پس از گذراندن آزمایشهاى پروازى، در ۱۷ دسامبر گواهینامه صلاحیت پروازى اروپایى ۳۲۱ صادر شد.در مدتى که طرح ۳۲۱ هنوز در حال شکلگیرى بود، طرح کوچکشده ۸۰-۱۳۰نفره ۳۲۰ هم موردبررسى قرار گرفت. این طرح پیشنهادى، که مىتوانست رقیبى جدى براى مدلهاى کوچکتر بوئینگ ۷۳۷ (مدلهاى ۳۰۰ و ۵۰۰) و مکدانل داگلاس ام.دى.-۸۷ باشد، ایرباس ۳۱۹ نامیده شد. در ماه ژوئیه سال ۲۰۰۳ ایرباس مدت کوچکتر ۳۱۸ را هم عرضه کرد که کوچکترین عضو کل خانواده ایرباس است. تفاوتهاى عمده اعضای این خانواده با هم، مواردى مثل طول کوتاهتر بدنه، درِ بارگیرى، موتور متفاوت، و تا حدی سیستمهاى درونى است.
علاوه بر مرکز مونتاژ نهایی ۳۲۰ در شهر تولوز (فرانسه)، مراکزی برای مونتاژ نهایی در هامبورگ(آلمان)، تیانجین (چین) و آلاباما (ایالات متحده امریکا) راهاندازی شدهاند.
از ماه دسامبر ۲۰۱۰ ایرباس با انجام تغییراتی، بهویژه در مورد موتور، نوع جدیدی از خانواده ۳۲۰ را عرضه کرد که اختصاراً نئو (neo) نامیده میشود. |