ایرباس ۳۰۰

ایرباس ۳۰۰

۱۹۷۲

Airbus A300

• سازنده: اتحادیه ایرباس (فرانسه، آلمان، انگلستان، اسپانیا)

• ویژگی: اولین‏ هواپیماى مسافربرى پهن‏‌پیکر اروپایى
  

بررسی‌هاى اولیه در ۱۹۶۵ پس از توافق انگلیسی‌ها و فرانسوی‌ها براى ساخت یک هواپیماى مسافربرى پرظرفیت مناسب براى خطوط هوایى دو کشور، آغاز شد. در ۲۶ سپتامبر ۱۹۶۷  آلمان غربى (سابق) هم با امضاى یادداشتى، به این جمع پیوست. ابتدا طرحى به‏‌وزن ۳۳۰،۰۰۰ پوند ( ۱۴،۹۷۰ کیلوگرم) و با موتورهاى آر.بى.۲۰۷ ساخت رولز رویس پیشنهاد شد؛ اما تدریجاً طراحان ایرباس دریافتند که ظرفیت حمل حدود ۲۵۰ نفر مناسب‌تر و سرمایه‏‌گذارى مطمئن‏‌ترى است. به این ترتیب، طرح ۳۰۰ بى. با وزن ناخالص ۲۷۵،۵۷۵ پوند ( ۱۲۵،۰۰۰ کیلوگرم) مطرح شد. سرانجام، دو فروند پیش‏‌نمونه، به‏‌نام ۳۰۰ بى.۱، ساخته شدند. اولین پرواز این هواپیماها در ۲۸ اکتبر ۱۹۷۲ و پنجم فوریه ۱۹۷۳ در شهر تولوز (فرانسه) با موتورهاى سى.اف.۶ ساخت جنرال الکتریک انجام شد. گواهینامه صلاحیت پروازى ایرباس ۳۰۰ در ماه مارس ۱۹۷۴ صادر شد، و اولین مدل تولیدى این هواپیما، به‏‌نام ۳۰۰ بى.۲، در ماه مه همان سال به خدمت ایرفرانس درآمد.

ورود ایرباس ۳۰۰ به بازار، در شرایطى که هواپیماهاى مسافربرى امریکایى بوئینگ ۷۴۷، داگلاس دى.سى.-۱۰، و لاکهید ال.-۱۰۱۱ قبلاً عرضه شده بودند، رقابت بسیار مشکلى براى اتحادیه نوپاى ایرباس بود. به‏‌علاوه، بحران نفتى سالهاى میانى دهه ۱۹۷۰ اساساً فروش این رده از هواپیماها را کاهش داده بود. در چنین شرایطى، تقاضاهاى اولیه براى خرید هواپیماى جدید ایرباس چندان امیدوارکننده نبود؛ اما با بهبود بازار و تمایل مشتریان به خرید هواپیماهاى جادارتر، ایرباس براى عرضه مدل پرظرفیت‏‌ترى فعال شد. حاصل این فعالیت، ایرباس ۳۰۰ بى.۴ بود که در ۲۶ دسامبر ۱۹۷۴ پرواز کرد. بى.۴ ظرفیت حمل سوخت و وزن بیشترى داشت، و در ۲۶ مارس ۱۹۷۵ گواهینامه صلاحیت پروازى را از کشورهاى آلمان غربى (سابق) و فرانسه دریافت کرد.

از بین مدل‌هاى مختلف ایرباس ۳۰۰، مدل ۶۰۰ اصلاحات محسوس‏‌ترى دارد. این مدل، که در ۱۹۸۰ از اصلاح مدل بى.۴ به دست آمد، به همان سازه عقبى بدنه ایرباس ۳۱۰ مجهز است؛ به همین دلیل، دو ردیف صندلى بیشتر دارد. استفاده از مواد مرکب و سیستم‌هاى ساده‏تر (براى کاهش وزن سازه‏‌اى) و موتورهاى قوی‌تر، از ویژگی‌هاى دیگر این مدل است. اولین فروند مدل ۶۰۰ براى نخستین بار در هشتم ژوئیه ۱۹۸۳ با موتور ج.تى.۹ دى. و در ۲۰ مارس ۱۹۸۵ با موتور سى.اف.۶ پرواز کرد.

ساخت ایرباس ۳۰۰ جدی‌ترین رقابت اروپایی‌ها با امریکایی‌ها در عرصه ساخت هواپیماى مسافربرى بوده است.

• انواع مدل‌ها:

  A300B2-100 (28 ژوئن ۱۹۷۳، با موتورهاى سى.اف.۶)، A300B2-200 (30 ژوئیه ۱۹۷۶، مجهز به بالچه‏‌هاى کروگر در ریشه بال براى عملکرد بهتر در نشست و برخاست)، A300B2-220 (با موتورهاى ج.تى.۹ دى.) ، A300B4-100 (با موتورهاى سى.اف.۶، مدل دوربرد)،  A300B4-120(با موتورهاى ج.تى.۹ دى.، مدل دوربرد)، A300B4-200 (با وزن بیشتر و سازه تقویت‏‌شده)،  A300B4-200FF (ششم اکتبر ۱۹۸۱)، A300C4 (نیمه سال ۱۹۷۹، مدل باربرى تغییرپذیر، شبیه مدل بى.۴)، A300-600 (هشتم ژوئیه ۱۹۸۳، مدل اصلاح‏‌شده بى.۴، بدنه کشیده‏‌تر، استفاده از مواد مرکب براى کاهش وزن)، A300-600R (عرضه شده در ۱۹۸۵، با ته‏‌بالهاى کوچک)، A300-600F (مدل باربرى)، A300-600ST (مدل باربرى، اصلاح‏‌شده مدل ۶۰۰ آر. براى جایگزینى هواپیماهاى گاپى)

• کاربران:

• تعداد تولید شده: (تا سال ۲۰۰۷) ۵۶۱ فروند
  

• قیمت:

سه‏‌نماى ایرباس ۳۰۰ (مدل بى.۲)

• مراجع:

• تاریخ آخرین بازبینی: