e3sentry

 

ئی.-۳

۱۹۷۲

E-3

هواپیماى پیش‌‏اخطار هوابرد (آواکس)
  • شهرت: سِنترى
  • همخانواده: بوئینگ ۷۰۷
  • سازنده: بوئینگ (ایالات متحده امریکا)
در پى اعلام نیاز «نیروى هوایى ایالات متحده» به یک سیستم هوابرد دوربرد براى مراقبت، شناسایى، و ردیابى همه‏‌گونه وسایل پرنده در هر شرایط جوى، با قابلیت اخذ و پردازش اطلاعات تحرکات دشمن و تعیین موقعیت نیروهاى خودى، دو طرح پیشنهاد شد. پیشنهاد بوئینگ، مدلى از هواپیماى ۷۰۷-۳۲۰ بود، و مک‏‌دانل‌داگلاس مدلى از دى.سى.-۸ را پیشنهاد کرد. در ۲۳ ژوئیه ۱۹۷۰ براى ساخت دو فروند پیش‏‌نمونه به‏‌نام ئى.سى.-۱۳۷ دى. قرارداد اولیه‏‌اى با بوئینگ منعقد شد. بنا بود که یکى از پیش‏‌نمونه‏‌ها به سیستم رادارى هیوز و دیگرى به سیستم رادارى وستینگهاوس مجهز شود. اولین پیش‏‌نمونه در نهم فوریه ۱۹۷۲ پرواز کرد، و پس از پنج ماه آزمایش‌هاى پروازى و گذراندن ۲۹۰ ساعت عملیات هوایى، برترى سیستم رادارى وستینگهاوس مشخص شد.

پس از اجراى آزمایش‌هاى مختلف با چهار فروند اولیه، تولید هواپیماى پیشنهادى بوئینگ، به‏‌نام ئى.-۳ اى.، از ۱۹۷۵ آغاز شد. عمده‏‌ترین تغییرشکل واضح ئى.-۳ نسبت به ۳۲۰-۷۰۷، بشقاب بزرگ رادار است که بر روى دو پایه بر پشت هواپیما (به سمت عقب) نصب شده است؛ به‏‌علاوه، پایه‏‌هاى جدید نصب موتور، تعداد کمتر پنجره‏‌ها، جابجایى درها، و قابلیت سوخت‌گیرى هوایى، اصلاحات جزئى‏‌تر دیگرند. بعضى از تغییرات درونى ئى.-۳، شامل موارد زیر است: تقویت سازه کفى، تدارک قسمت‌هاى ویژه‏‌اى براى استراحت خدمه، استفاده از سیستم‌هاى ارتباطاتى و پردازش اطلاعات، تجهیز دستگاه‌هاى کنسول‌هاى چندمنظوره، انجام سیم‏‌کشى‏‌هاى جدید، و نصب آنتن‌هاى متعدد در بال‌ها و بدنه.

رادار ئى.-۳ اى. آنتنى به‏‎قطر ۷/۳۲ متر و ضخامت ۱/۵۲ متر دارد که صفحه افق را به‏‌طور مکانیکى و از سطح زمین تا ارتفاع بالا را به‏‌طور الکترونیکى پوشش مى‏‌دهد. آنتن این رادار، درون بشقابى به‏‌قطر ۹/۱۴ متر و ضخامت ۱/۸۳ متر قرار گرفته است. این بشقاب به‏ کمک سیستم هیدرولیک، با سرعت شش دور بر ثانیه در مواقع عملیاتى، و یک ربع دور بر ثانیه در زمان استراحت مى‏‌چرخد؛ حرکت بشقاب در زمان استراحت، براى جلوگیرى از سفت شدن روغن‌کارى یاتاقان‌هاست. برد این رادار، براى اهداف سطح‌پایین حدوداً ۳۷۰ کیلومتر ( ۲۰۰ ناتیکال مایل) و براى اهداف سطح بالا بیش از این مقدار است.

به‌‏زودى ئى.-۳ براى صادرات هم عرضه شد که ایران و پیمان ناتو از اولین متقاضیانش بودند. فروش ئى.-۳ به ایران منتفى شد؛ ولى ناتو تعداد ۱۸ فروند از آن‏ را در دوره سال‌هاى ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۵ دریافت کرد. عربستان سعودى هم در ۱۹۸۶ پنج فروند ئى.-۳ اى. دریافت کرد؛ به‏‌علاوه، هشت فروند کى.ئى.-۳ اى. خریدارى کرد که اساساً از نوع آواکس نیستند، و صرفاً در نقش هواپیماى سوخت‌رسان/ترابرى خدمت مى‏‌کنند. در ۱۹۸۶ انگلستان هم خواستار خرید تعدادى ئى.-۳ (البته با موتورهاى اروپایى سى.اف.ام.۵) براى خدمت در نیروى هوایى شد. این درخواست به ساخت ئى.-۳ دى. انجامید.

هرچند بیشتر هواپیماهاى ئى.-۳ متعلق به «نیروى هوایى ایالات متحده» تا اواسط دهه ۱۹۹۰ فقط یک نیمه از عمر ۳۰،۰۰۰ ساعتى پیش‏‌بینى شده را گذراندند، و به همین دلیل هم عمر عملیاتى آنها تا سال ۲۰۲۵ پیش‏‌بینى مى‏‌شود، طبیعتاً سیستم‏‌هاى اویونیکى آن‌ها چنین دوامى نداشته، و باید دائماً اصلاح شود.

e-3-sentry

برد رادار هواپیماى پیش‏‌اخطار هوابرد ئى.-۳ اى. حدود ۳۷۰ کیلومتر براى اهداف کم‏‌ارتفاع است.

  • انواع مدل‌ها: E-3A، E-3B، E-3C، E-3D، E-3E
  • کاربران: ایالات متحده امریکا، عربستان سعودى، انگلستان، …
  • تعداد تولید شده: (تا پایان تولید در سال ۱۹۹۲) ۶۸ فروند
  • قیمت:
E-3

سه‏‌نماى ئى.-۳ اى.

مشخصات فنی
  • مراجع:

  • تاریخ آخرین بازبینی:

 

By

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *