| شرکت ایتالیایى آگوستا از زمان ورود جدى به صنعت هلیکوپترسازى در ۱۹۵۲، سیاست همکارى مشترک با سازندگان امریکایى این صنعت را در پیش گرفت. اولین موفقیت آگوستا بهدست آوردن امتیاز تولید هلیکوپتر بل ۴۷ بود. در ادامه این سیاست، آگوستا به همکارى گستردهاى با شرکتهاى بل، سیکورسکى، و بوئینگ ورتل پرداخت. با اندوختن تجربه لازم، در ۱۹۶۵ آگوستا مطالعه اولیه براى عرضه اولین هلیکوپتر ملى را آغاز کرد. طرح مورد بررسى، که اى. ۱۰۹ نامیده شد، هلیکوپترى با قدرت عملکرد زیاد و در محدوده وزنى ۲،۲۰۰ – ۲،۴۰۰ کیلوگرم بود. ابتدائاً تصمیم مشخصى براى کاربردهاى احتمالى نظامى وجود نداشت، و یک طرح اولیه پنجسرنشینه با ارابههاى فرود ثابت و یک موتور توربوشفت ۶۹۰ اسببخارى ساخت توربومکا پیشبینى شد. اما تمایل بازار و ملاحظات ایمنى باعث اجراى تغییراتى شد، و این بار، طرحى با ارابههاى فرود جمعشونده و دو موتور ۳۷۰ اسببخارى ساخت آلیسون مطرح شد.
پیش از ساخته شدن اولین پیشنمونه اى. ۱۰۹، دو مدل بى. و سى. از این هلیکوپتر طراحى شد. مدل بى. براى کاربردهاى مختلف نظامى مورنظر بود، و بدنهاى شبیه اى.بى.-۲۵۰ داشت؛ اما بدنه مدل سى. شبیه هلیکوپتر اولیه بود، و قادر به جابجایى هشت نفر سرنشین بود. از همان ابتدا، برنامه مدل بى. کنار گذاشته شد، و مدل تجارى سى. مبناى ادامه برنامه شد.
اولین پیشنمونه اى. ۱۰۹ اى. در روز چهارم اوت ۱۹۷۱ پرواز کرد، و دو پرواز مجموعاً ۳۰دقیقهاى در آن روز انجام داد. این پیشنمونه مدتى بعد (در همان سال)، طى یک پرواز آزمایشى، در اثر ارتعاش زیاد ناشى از کاستن یکباره گام جمعى، دچار سانحه شد. پس از این سانحه تا ماه‌ها آزمایش‌هاى مفصلى درباره پدیده تشدید ارتعاشى انجام شد تا آنکه دومین پیشنمونه در ۲۷ ژانویه ۱۹۷۳ پرواز کرد. با تکمیل آزمایش‌هاى پروازى، پس از اجراى ۱،۵۰۰ ساعت آزمایش با پیشنمونه دوم، در ۱۹۷۵ تولید اى. ۱۰۹ اى. آغاز شد.
تیغههاى پروانه تماماً مفصلى اى. ۱۰۹ اندکى باریکشونده طراحى شده تا ضمن افزایش بازدهى پرواز ایستا، از تولید اصوات مزاحم کاسته شود. این هلیکوپتر دو سیستم سوخترسانى دارد که هر کدام یکى از موتورها را تغذیه مىکند؛ ولى طراحى آن، چنان است که فقط یکى از این سیستم‌ها مىتواند هر دو موتور را تغذیه کند. سیستم فرامین کنترلى اى. ۱۰۹ هیدرولیکى است و از دو سیستم هیدرولیک مستقل تغذیه مىشود. یکى از این سیستم‌ها، کنترل هلیکوپتر را تأمین مىکند، و دیگرى نقش کمکى در شرایط اضطرارى دارد. یک سیستم هیدرولیک مستقل هم براى فعال کردن ارابه فرود، ترمزهاى چرخ‌هاى اصلى، قفل چرخ دماغه، و ترمز پروانه هلیکوپتر فراهم شده است.
از اى. ۱۰۹ علاوه بر نقش اصلى ترابرى سبک، در نقش ضدتانک، دیدهبانى، ضدزیردریایى، جنگ الکترونیک، و تجسس و نجات هم استفاده مىشود. |
