| اولین هواپیماى دُمنشین موفق، جنگنده تکسرنشینه ایکس.اف.واى.-۱ (پوگو) است، که کانویر آن را براى «نیروى دریایى ایالات متحده» فراهم کرد. دلیل نامگذارى این هواپیما به پوگو، تشابه آن با وسیله ورزشى «پوگو استیک» است؛ «پوگو استیک» شامل میله و فنرى حول آن است، که با سوار شدن بر روى آن، جهشهاى بلندى انجام مىدهند. پوگو مىتواند از فضاى کوچکى بر روى عرشه یک کشتى پرواز کند، و نیازى به عرشه طولانى یک ناو هواپیمابر ندارد. پس از انجام آزمایشهاى مهارشده، پوگو اولین پرواز آزاد را در دوم اوت ۱۹۵۴ انجام داد، و بعد از هلیکوپترها، به عنوان اولین پروازگر واقعا عمودپرواز شناخته شد.
براى نخستین بار در بین وسایل پرنده، موتور ملخى طرح پوگو از نیروى رانشى بیشتر از وزن ناخالص آن برخوردار بود. به دلیل لزوم کوچک بودن پیکره، و همچنین، توان قابلتوجه ۵،۸۵۰ اسببخار موتور توربوپراپ آلیسون واى.تى.-۴۰، لازم بود که در سیستم پیشرانه پوگو ملخهاى هممحور به کار رود تا اثر گشتاور موتور خنثى شود. البته درواقع، در هواپیماى پوگو از دو موتور استفاده شده، ولى نه براى اینکه هرکدام، ملخ جداگانهاى را بچرخاند. دو موتور توربینى تى.-۳۸ با یک جعبهدنده و محور مشترکى به هم وصل شدند تا یک موتور واى.تى.-۴۰ به وجود آید.پوگو هواپیمایى از نوع بالمثلثى است، که دو پره عمودى بزرگ دارد. در انتهاى بالها و دو پره دمى، از ضربهگیرهاى طویلى استفاده شده که به چرخهاى کوچکى مجهزند؛ این مجموعه، ارابههاى فرود را تشکیل مىدهد. سکانهاى عمودى و شهپرهاى پوگو با قرار گرفتن در جریان هواى گذرنده از میان ملخها، حتى در شرایط پرواز ایستا هم مؤثرند. با بیش بینى مشکل عملکرد خلبان در وضعیتهاى مختلف قرارگیرى هواپیما، صندلى او با مکانیزم ویژهاى در تمام شرایط در حالت نزدیک به تراز باقى مىماند. اگرچه این شیوه برخى از مشکلات خلبان را حل مىکند، اما نشستن هواپیما (فرود از عقب) در حالى که خلبان به سمت دیگرى قرار گرفته، و از روى شانه سعى مىکند به زمین بنگرد، کار بسیار دشوارى است.
اولین پروازى که پوگو عملیات انتقال از حالت عمودى به افقى و سپس بازگشت به حالت عمودى را انجام داد، در دوم نوامبر ۱۹۵۴ انجام شد. در آن روز، پوگو پروازى موفقى داشت، ولى براى توسعه طرح دُمنشین به حد کافى قانعکننده نبود. |
