technology

تاکنون موضوع صناعت از دیدگاه‌هایى مختلف و با درجات متفاوتى از دقت محتوا و سطح مطالب، در کتب و نشریات جامعه ما مطرح شده است. غالباً فنون و تکنولوژی‌هاى معاصر، دستاورد فرنگیانى است که به‏‌تازگى از گرد راه به کاروان پیشرو معرفت بشرى رسیده‏‌اند، و روزگارانى که ایران‏‌زمین، مهد علم و کانون فنون روز دنیا بود، فقط در دفتر تاریخ قابل‏‌جستجوست. البته دانش بشرى، ماهیتى جمعى دارد، و مقید به مرز و بوم خاصى نیست، و مبادلات علوم و فنون در بین کشورها، امرى طبیعى (و بلکه بدیهى) است؛ ولى در واردات، استفاده، و حتى تقلید تکنولوژى، باید سنجیده عمل کرد. در این باره، پرسش‌هاى مختصر و بنیادین زیر قابل‏‌تأمل است:

پرسش اول- ماهیت تکنولوژى چیست، و چه ویژگی‌هایى دارد؟

پرسش دوم- معیارهاى اصلى در گزینش و تشخیص اولویت‌ها در باب مقوله تکنولوژى چیست؟

پرسش سوم- صحیح‏‌ترین روش استفاده از تکنولوژى چیست؟

تدبیر و تدبر در این باب، به مفاهیمى بسیار دشوار و نفس‏‌گیر، و در عین حال، بسیار آگاه‌‏کننده می‌انجامد که نقشى بسیار حیاتى در تصمیم‏‌گیری‌هاى کلان خواهد داشت. اصولاً تکنولوژى، و به‏‌ویژه نوع غربى آن، ماهیتى سرعت‏‌گرا، قناعت‏‌کش، غفلت‏‌آفرین، و شهوت‏‌زا دارد، و با برانگیختن اشتهاى کاذب، از کاربرانش انسان‌هایى برتری‌جو، آزمند، رفاه‏‌طلب، و مصرف‌گرا می‌سازد که صدالبته، چنین ویژگی‌هایى لازمه دوام و بقاى خود تکنولوژى است. شاید براى اجتناب از گرفتار شدن در دام این تکنولوژى فریب‌کار، توجه به دو اصل مهم زیر، بسیار مؤثر باشد:

اصل اول- در مواجهه با صنعت غرب، نباید دستخوش ترس، تشویش، و حیرت نامعقول شد، و حتى نباید در برابر آن، سر ارادت و عبادت فرود آورد.

اصل دوم- بدون انکار جاهلانه، با اتخاذ شیوه‏‌هاى شایسته و حساب‏‌شده گزینشى، ضمن پرهیز از گرفتار شدن در دام اخلاقیات زاده ماهیت تکنولوژى غربى، باید در رفع نیازهاى واقعى جامعه کوشید.

هرچند یافتن رموز نهفته در طبیعت و ترویج دانش بشرى، جلوه‏‌اى عادى و مسیرى دیرآشنا دارد، بیدار کردن غول خفته طبیعت و مواجهه با تکنولوژى زیباروى اغفال‌گر، موضوع بسیار دشوارى است؛ اگر به عمق آن پى ببریم. ان شاء الله.

By

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *