پس از پایان جنگ جهانی دوم در دسامبر ۱۹۴۴ پیمان شیکاگو بین ۵۲ کشور منعقد شد. بر اساس یکی از مواد این پیمان، در آوریل ۱۹۴۷ سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوی، موسوم به ایکائو، به عنوان بازوی اجرایی سازمان ملل متحد در زمینۀ هوانوردی به وجود آمد. ایکائو موظف شد که ضمن قانون‌گذاری، بر حسن اجرای قوانین در محدودۀ هواپیمایی غیرنظامی در کشورهای عضو سازمان نظارت داشته باشد. هم اکنون بیش از ۱۸۰ کشور در ایکائو عضو هستند و نمایندگان این سازمان در هر کشور، همان سازمان ملی هواپیمایی کشوری در آن کشور است. این سازمانهای هواپیمایی کشوری بر اجرای مقررات در انواع زمینه های مربوط به هواپیمایی غیرنظامی و مشخصاً مسافربری، نظیر عملکرد خطوط هوایی و فرودگاه‌ها، در محدودۀ کشور خودشان نظارت می‌کنند و در قبال بروز مشکلات احتمالی باید به ایکائو پاسخگو باشند. صدور و تمدید مجوزهای فعالیتهای هوانوردی غیرنظامی در هر کشور منوط به تبعیت از مقررات بین المللی ایکائو و قوانین اختصاصی سازمان هواپیمایی کشوری خواهد بود و در صورت تخطی از این مقررات، هواپیمایی کشوری به نحو مقتضی اقدام خواهد کرد.
از سوی دیگر در آوریل ۱۹۴۵ تعداد ۵۷ شرکت هواپیمایی مسافربری از ۳۱ کشور جهان در هاوانا (کوبا) گرد هم آمدند و اتحادیۀ حمل و نقل هوایی بین المللی، معروف به یاتا، را تاسیس کردند. هدف اصلی از تاسیس این اتحادیه، حمایت از خطوط هوایی عضو برای حصول رقابتی قانونمند و همسان‌سازی قیمت‌ها بوده است. اینک بیش از ۲۷۰ شرکت هواپیمایی از بالغ بر ۱۴۰ کشور جهان در این اتحادیه عضو هستند.
در سال ۱۹۲۶، یعنی خیلی پیشتر از تشکیل ایکائو، سازمان هواپیمایی کشوری ایالات متحدۀ امریکا تاسیس شده بود که بعدها اف.ای.ای. نام گرفت. فعالیتهای قانون‌گذاری و استانداردسازی در حوزۀ هواپیمایی غیرنظامی ایالات متحده از وظایف اف.ای.ای. بوده و این سازمان مقررات مفصلی را تولید کرده که چه در مرحلۀ طراحی و چه در مرحلۀ استفاده، از دیرباز مورد استفاده قرار داشته است. این مقررات علاوه بر ایالات متحده، در برخی از کشورهای دیگر هم به طور داوطلبانه برای افزایش ایمنی و استاندارد مورد استفاده بوده است. در دهۀ ۱۹۷۰ اروپایی‌ها با ایده گرفتن از فعالیتهای اف.ای.ای. سازمانی را به صورت مشترک بین کشورهای این قاره تاسیس کردند که ج.ای.ای. نامیده شد. این سازمان همان قوانین امریکایی را پس از دخل و تصرفی جزئی صادر کرد و در محدودۀ اروپا به اجرا گذاشت. در سال ۲۰۰۲ پارلمان اروپا به منظور الزام آورتر کردن قوانین مصوب ج.ای.ای. و تاکید بیشتر بر ایمنی پروازها، آژانسی را پایه گذاری کرد که ئی.ای.اس.ای.، اختصاراً یاسا، نامیده شد. یاسا ضمن تحویل گرفتن عمدۀ فعالیتهای قانون‌گذاری سازمان ج.ای.ای.، پیگیری و اصلاح قوانین و استانداردها را به عهده گرفت.
در طول سالهای گذشته سازمان هواپیمایی کشوری ایران هم با الهام از قوانین اروپایی، مقرراتی را صادر کرده است که برگرفته از همان قوانین یاسا است. به این ترتیب افراد حقیقی و حقوقی فعال در زمینه هوانوردی غیرنظامی در کشورمان علاوه بر الزامات بین المللی مصوب سازمان ایکائو، باید الزامات جدید را هم در صورت لازم الاجرا شدن رعایت کنند. این در حالی است که بعضی از خطوط هوایی کشورمان پیشاپیش متقاضی دریافت مجوزهای اروپایی آژانس یاسا در زمینه‌های تعمیراتی و آموزشی بوده اند.
علاوه بر مجموعه الزامات فوق، در سالهای اخیر با افزایش روزافزون حساسیتهای بین المللی، به منظور بالا بردن استاندارد شرکت‌های مسافربری و نظارت بیشتر بر پیروی آنها از قوانین ایکائو برنامه های متعددی اجرا شده که نمونه اش پروژۀ آیوسا (IOSA) و برنامۀ سافا است.
پروژۀ آیوسا که در ۲۰۰۱ برای افزایش ایمنی عملیاتی بین خطوط هوایی عضو یاتا به وجود آمده، شامل بازرسی های مداوم ایمنی بر اساس استانداردهای مدون است. یک شرکت هواپیمایی با کسب این استانداردها که مورد پشتیبانی ایکائو هم قرار دارد، گواهینامۀ احراز آیوسا را دریافت می کند و نامش در لیست خطوط هوایی مورد قبول برنامۀ آیوسا قرار می گیرد. لیست آیوسا اعتبار مهمی در سطح جهانی دارد تا حدی که حتی برخی از خطوط هوایی خارج از اتحادیۀ یاتا هم برای مشارکت در این برنامه متقاضی شده‌اند. چنانچه شرایط مورد نظر در بازرسی های آیوسا احراز نشود، خط هوایی مربوطه از امتیازات عضویت در پیمان یاتا محروم می شود.
در برنامۀ موسوم به سافا، کشورهای اروپایی عضو آژانس یاسا (و تعدادی از کشورهای دیگر) برای افزایش ایمنی پروازهای منتهی به فرودگاههای اروپایی برنامۀ بازرسی ایمنی هواپیماهای بیگانه را به اجرا درآوردند. در این برنامه که با حمایت سازمانهای یاسا و ج.ای.ای. برگزار می شود، از هر هواپیمای مسافربری ثبت شده در خارج از اروپا ثبت شده که در فرودگاههای این قاره به زمین می نشیند بازرسی ایمنی صورت می گیرد. معیار اصلی درانجام این بازرسی‌ها، مجموعه قوانین خاص و به‌ویژه سه مجموعه از همان قوانین مصوب ایکائو است. نتایج بازرسی‌های برنامۀ سافا به شرکت‌های هوایی و سازمانهای هواپیمایی کشوری متبوع ارسال شده و در بانک اطلاعاتی سافا هم درج خواهد شد. چنانچه ایرادات وارد بر هواپیماهای یک خط هوایی از حد مجاز فراتر باشد و یا روند آماری این ایرادها رضایت بخش نباشد، اتحادیه اروپا دربارۀ لغو مجوز پروازهای آن خط هوایی به اروپا تصمیم خواهد گرفت. نتایج همین برنامه باعث شد که پروازهای شرکت ماهان به منچستر (انگلستان) و دوسلدورف (آلمان) در ۱۳۸۷ موقتاً لغو شد.
واضح است که حساسیتهای بین المللی در خصوص عملکرد خطوط هوایی به صورت روزافزونی در حال افزایش است و عدم رعایت استانداردهای لازم می تواند باعث محرومیت‌های جدی شود. شاید با در نظر گرفتن بعضی پیش‌فرض‌ها حساسیتهای موجود نسبت به خودمان را سیاسی ارزیابی کنیم و تصور کنیم که خارجی‌ها، و عمدتاً غربی‌ها، برای ایراد گرفتن از ما هر بار به بهانه‌ای متوسل می شوند تا ما را در موقعیت ضعف قرار دهند؛ که گاهاً با طرح ایرادات بنی‌اسرائیلی این نظریه تایید هم می شود. اما حقیقت تلخ این است که در اغلب موارد، ایراداتی که به عملکرد خطوط هوایی ما گرفته شده موجه است و این ما هستیم که برای پیروی از مقررات و استانداردهای ایمنی باید دقت و تلاش بیشتری کنیم. از طرف دیگر، اگرچه ظاهراً ضوابط حاکم بر حمل و نقل مسافر رو به تزاید است و رعایت همه جانبۀ آنها دقت و انرژی مضاعفی می‌طلبد ولی ریشه و منشاء عمدۀ مقررات، ماهیت یکسانی دارد و رعایت دقیق و کامل یکی از آنها، به طور خودکار شرایط مقررات دیگر را تا حد زیادی ارضا خواهد کرد.