بل ۴۷

بل ۴۷

۱۹۴۵

Bell 47

• نامگذارى نظامى امریکایی: اچ.-۱۳، یو.اچ.-۱۳، او.اچ.-۱۳ (سو)، تى.اچ.-۱۳

• نامگذاری نظامی انگلیسی: اى.اچ. مارک ۱ و ۲

• همخانواده: Ag-5
  

• سازنده: بل (ایالات متحده امریکا)

• ویژگی: اولین  هلیکوپتر دریافت‏‌کننده گواهینامه صلاحیت پروازى

بل-۴۷ یکى از طرح‌هاى کلاسیک صنایع هلیکوپترسازى است. این هلیکوپتر اولین گواهینامه صلاحیت پرواز نوعى رده هلیکوپترها را در هشتم مارس ۱۹۴۶ دریافت کرد.

شرکت بل در ژوئن ۱۹۴۱ کار مطالعه یک هلیکوپتر سبک همگانى، به نام مدل ۳۰، را آغاز کرد. نکته بدیع این طرح، پروانه بدون لولاى آن بود، و دو میله تعادل پنج فوتى مجهز با زاویه °۹۰ (نسبت به تیغه‏‌ها) به توپى پروانه وصل می‌شد. بل این سیستم پروانه را الاکلنگى نامید، و در مدت ده‌ها سال در هلیکوپترهایش به کار برد. در ۱۹۴۳ «نیروى زمینى ایالات متحده» مدل ۳۰ را به نام ایکس.آر.-۱۲ آزمایش کرد. پس از ساخت پنج فروند مدل ۳۰، با افزایش قدرت موتور از ۱۶۰ به ۱۷۸ اسب‏‌بخار و اجراى اصلاحات دیگرى، بل۴۷ ساخته شد، که در هشتم دسامبر ۱۹۴۵ به پرواز درآمد.

در ابتدا قرار بود که ۱۰ فروند بل۴۷ ساخته شود؛ ولى در ۱۹۴۶ تولید انبوه آن براى مصارف بازرگانى، صنعتى، و دولتى آغاز شد. از ۱۹۴۷ تحویل ۲۸ فروند مدل بهبود یافته ۴۷ اى. به «نیروى زمینى ایالات متحده» آغاز شد. ۱۵ فروند از این هلیکوپترها به آلاسکا فرستاده شدند، تا آب و هواى سرد آن منطقه را بیازمایند. در ۱۹۴۸ نیروى زمینى به قابلیت‌هاى بل ۴۷ پى برد، و درخواست اولیه‏‌اى براى خرید ۶۵ فروند ۴۷ دى. مطرح کرد که آن‌ها را اچ.-۱۳ بى. نامید. حبابى پلکسى‏‌گلاس این مدل از طرف بالا قابل‏‌برداشته‏‌شدن بود. بعدها همه هلیکوپترهاى بل ۴۷ نیروى زمینى به نام سو نامیده شدند.

در ۱۹۵۵ مدل نظامى ۴۷ جى. ساخته شد که به موتور توربینى، سکان افقى، تیغه‏‌هاى قائم دمى، دو مخزن سوخت پشتى، و مکانیزم جدید اتصال پروانه مجهز بود. درون کابین حبابى شکل این مدل، جایگاه خلبان و دو صندلى همبر براى مسافرین قرار داشت. ۴۷ جى. در ژوئن ۱۹۵۳ گواهینامه صلاحیت نوعى را دریافت کرد، و در همان سال، تولید این مدل با درخواست ۲۶۵ فروندى نیروى زمینى آغاز شد. این هلیکپوترها را در نیروى زمینى ابتدائاً اچ.-۱۳ جى.، و از ۱۹۶۲ به بعد، او.اچ.-۱۳ جى. نامیدند. مدل مشابهى از ۴۷ جى. در اختیار نیروى دریایى هم قرار گرفت، که اچ.تى.ال.-۶ (بعدا تى.اچ.-۱۳) نامیده شد.

با وجود محدودیت عملکرد، اما به دلیل سادگى و قیمت ارزان، تعداد زیادى بل ۴۷ براى امور غیرنظامى هم عرضه شد. به طور کلى، علاوه بر امور نظامى، بل ۴۷ در خدمات کشاورزى، نیروهاى پلیس، آژانس‌هاى مجرى قانون، تحقیقات علمى، جنگلبانى، آتش‏‌نشانى،بازرسى خطوط انتقال نیرو، و … هم به خدمت گرفته شده است. به دلیل تقاضاى زیاد، امتیاز تولید ۴۷ به شرکت ایتالیایى آگوستا، شرکت ژاپنى کاواساکى، و شرکت انگلیسى وست‌لند هم داده شد. آگوستا اولین هلیکوپتر خود (مدل 47 جى.) را در ۲۲ مه ۱۹۵۴ به پرواز درآورد، و مجموعاً بیش از ۱،۰۰۰ فروند از مدلهاى جى. و ج. را تولید کرد.

امروزه تعداد معدودى بل ۴۷ در نیروهاى نظامى کشورهاى مختلف جهان موجود است، که عمدتاً براى امور آموزشى به کار مى‏‌روند.

بل ۴۷ جى. با محفظه شیشه‏‌اى براى سرنشینان و سازه اسکلتى، بسیار شبیه یک حشره بزرگ است.

• انواع مدل‌ها: 47A، 47B، 47D (به نام اچ.-۱۳ بى. در خدمت نیروى زمینى)، 47D-1 (1949، در خدمت نیروى زمینى به نام اچ.-۱۳ دى. با یک تیغه قائم دمى و فرامین یگانه، و به نام اچ.-۱۳ ئى. با فرامین دوگانه)، 47E، 47G، 47G-2 (موتور شش سیلندر ۲۵۰ اسب‏‌بخارى، ۴۷۰ فروند براى نیروى زمینى به نام اچ.-۱۳ اچ.)، 47G-3، 47G-4 (مدل همگانى سه‏‌سرنشینه)، 47G-5،  Ag-5 (دوسرنشینه کشاورزى)، 47J (رنجر، مدل چهارسرنشینه، سه نفر سرنشین هم‏بر و خلبان بر روى صندلى جداگانه)،  47K (در خدمت نیروى دریایى)

• کاربران:  ایالات متحده امریکا، ایتالیا، ژاپن، ایران، اندونزى، برزیل، کره، برمه، تایوان، فیلیپین، تایلند، زامبیا، انگلستان

• تعداد تولید شده: بیش از ۵،۰۰۰ فروند

• قیمت:

شکل سه‌نمای بل۴۷

مشخصات فنی مدل

•  نیروگاه:

• موتور
• بیشترین رانش موتور:

۰۰ KN ⇒ ۰۰ lb

•  ظرفیت استاندارد مخازن سوخت:

۰۰ lit

• ابعاد بیرونى:

•  نسبت منظرى بال: تعریف‏ شده بر اساس نسبت مربع طول دهانه بال به مساحت ناخالص بال (بدون واحد)

۰۰

•  دهانه بال: فاصله بین دو نوک بال

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft، ۰۰ in

•  طول وتر بال: طول خط واصل جلوترین و عقب‌ترین نقطه مقطع بال (در ریشه یا نوک)

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft، ۰۰ in

•  مقطع بال: نام مقطع بال مورداستفاده

•  زاویه پسگرایى بال: زاویه بین خط مبناى بال (معمولاً خط گذرنده از نقاط ربع وتر در مقاطع مختلف بال) با محور جانبى هواپیما

۰۰°

•  زاویه هفتى (هشتى) بال: زاویه خط مبناى بال با سطح افق

۰۰°

•  زاویه پیچش بال: تغییر زاویه وتر بال در مقاطع مختلف (نسبت به سطح افق)

۰۰°

•  زاویه نصب بال: زاویه وتر مقطع ریشه بال با محور طولى هواپیما

۰۰°

•  مساحت ناخالص بال: سطح نماى افقى بال، با در نظر گرفتن سطح پوشیده شده با بدنه یا غلاف‌هاى موتورها

۰۰ m^۲ ⇒ ۰۰ ft^۲

•  مساحت کل شهپرها: شامل مساحت همه سطوح کنترل‏‌کننده حرکت غلت هواپیما در دو طرف بدنه  مساحت کل بالچه‏‎هاى لبه فرار: شامل مساحت همه بالچه‏‌هاى لبه فرار دو طرف بدنه

۰۰ m^۲ ⇒ ۰۰ ft^۲

• دهانه دم افقى: فاصله بین دو نوک دم افقى

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft، ۰۰ in

•  مساحت دم افقى: مجموع مساحت سطوح ثابت افقى ناحیه دم (بدون احتساب سکان‌هاى افقى)

۰۰ m^۲ ⇒ ۰۰ ft^۲

•  مساحت دم عمودى: مجموع مساحت سطوح ثابت عمودى (پره پشتى و پره شکمى) و سکان عمودى

۰۰ m^۲ ⇒ ۰۰ ft^۲

•  مساحت کل سکان افقى: مساحت کل سطح کنترل‏‌کننده حرکت پیچ هواپیما

۰۰ m^۲ ⇒ ۰۰ ft^۲

•  مساحت کل سکان عمودى: مساحت کل سطح کنترل‏‌کننده چرخش هواپیما

۰۰ m^۲ ⇒ ۰۰ ft^۲

•  طول (کلى): فاصله بین جلوترین و عقب‌ترین نقطه هواپیما (در نماى افقى)

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft، ۰۰ in

•  ارتفاع (کلى): بیشترین فاصله بلندترین نقطه هواپیما تا سطح زمین

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft، ۰۰ in

•  قطر ملخ: قطر دایره چرخش ملخ

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft، ۰۰ in

•  رد چرخها: فاصله بین مرکز چرخ‌هاى اصلى هواپیما

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft، ۰۰ in

•  پایه چرخها: فاصله بین مرکز چرخ دماغه (یا چرخ دمى) با محور گذرنده از مراکز چرخ‌هاى اصلى

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft، ۰۰ in

•  ابعاد درونى:

•  طول کابین: فاصله جلوترین و عقب‌ترین دیواره کابین (معمولاً به‏‌جز کابین خلبان)

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft، ۰۰ in

•  بیشترین عرض کابین: بیشترین فاصله عرضى بین سطوح درونى بدنه هواپیما

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft، ۰۰ in

•  بیشترین ارتفاع کابین: بیشترین فاصله سقف تا کف کابین

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft، ۰۰ in

•  مساحت کف کابین: سطح کل کف کابین (معمولاً به‏‌جز کابین خلبان)

۰۰ m^۲ ⇒ ۰۰ ft^۲

•  حجم کابین: حجم کل کابین (معمولاً به‌‏جز کابین خلبان)

۰۰ m^۳ ⇒ ۰۰ ft^۳

•  وزن‌ها:

• بیشترین وزن بى‏‌سوخت:

۰۰ Kg ⇒ ۰۰ lb

•  بیشترین وزن استاندارد برخاستن:

۰۰ Kg ⇒ ۰۰ lb

•  بیشترین وزن فرود:

۰۰ Kg ⇒ ۰۰ lb 

•  وزن خالى: وزن هواپیما شامل همه اجزاى ثابت و مایعات غیرمصرفى (مثل روغن موتور، مایع هیدرولیک، و سوخت غیرمصرفى)

۰۰ Kg ⇒ ۰۰ lb

•  بیشترین وزن سوخت درونى: بیشترین وزن سوخت قابل‏‌حمل درون پیکره هواپیما

۰۰ Kg ⇒ ۰۰ lb

•  بیشترین بارمزد یا بار جنگى: بیشترین وزن مفید قابل‏‌حمل (در هواپیماى مسافربرى شامل وزن مسافران و توشه آنها، و در هواپیماهاى نظامى شامل وزن تسلیحات)

۰۰ Kg ⇒ ۰۰ lb

•  بیشترین وزن برخاستن: بیشترین وزن مجاز براى برخاستن هواپیما

۰۰ Kg ⇒ ۰۰ lb

•  بیشترین وزن فرود: بیشترین وزن مجاز در حین برخورد چرخ‌هاى هواپیما با زمین (در حین نشستن)

۰۰ Kg ⇒ ۰۰ lb

• بیشترین بار بال: تعریف شده بر اساس مقدار نسبت  مساحت ناخالص بال  بیشترین وزن برخاستن

۰۰

• بیشترین بار توان: تعریف شده بر اساس مقدار نسبت بیشترین وزن برخاستن به بیشترین توان یا رانش همه موتورها

۰۰

• عملکرد پروازى:

• بیشترین سرعت افقى

۰۰ Km/h ⇒ ۰۰ mph ⇒ ۰۰ knot

•  بیشترین سرعت کروز

۰۰ Km/h ⇒ ۰۰ mph ⇒ ۰۰ knot

•  سرعت کروز اقتصادى: سرعت کروز متناظر با کمترین مصرف سوخت

۰۰ Km/h ⇒ ۰۰ mph ⇒ ۰۰ knot

•  سرعت واماندگى: کمترین سرعت مجاز براى پرواز هواپیما

۰۰ Km/h ⇒ ۰۰ mph ⇒ ۰۰ knot

•  بیشترین نرخ صعود: بیشترین نرخ افزایش ارتفاع پرواز هواپیما

۰۰ m/min ⇒ ۰۰ fpm

•  زمان صعود به ارتفاع معین: زمان موردنیاز براى رسیدن هواپیما به ارتفاع پرواز معین (معمولاً کمترین زمان)

۰۰ min

•  مسافت دویدن برخاستن: مسافت حرکت زمینى هواپیما، از محل شروع حرکت در ابتداى باند پرواز تا محل جدا شدن از زمین (معمولاً کمترین مسافت)

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft

• مسافت/میدان برخاستن: فاصله افقى محل شروع حرکت هواپیما از ابتداى باند تا رسیدن به ارتفاعى معین

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft

• مسافت/میدان فرود: فاصله افقى محل شروع فرود هواپیما از ارتفاعى معین تا محل توقف بر روى باند

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft

• مسافت دویدن فرود: مسافت حرکت زمینى، از محل برخورد چرخ‌ها با زمین تا محل توقف بر روى باند

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft

• سقف پرواز خدمتى: ارتفاع پروازى که بیشترین نرخ صعود هواپیما در آن ارتفاع، به کمتر از ۱۰۰ فوت بردقیقه مى‌‏رسد.

۰۰ m ⇒ ۰۰ ft

• برد: بیشترین مسافت قابل‏‌پیمودن در پرواز یکسره هواپیما

۰۰ Km ⇒ ۰۰ mile ⇒ ۰۰ nm

• بیشترین مداومت: بیشترین مدت باقى ماندن هواپیما در هوا

۰۰ Hr

• محدوده بار مجاز وارد بر هواپیما: بیشترین بار قابل‏‌تحمل سازه هواپیما

۰۰ g

• سرنشینان:

• خدمه پروازى شامل دو نفر (خلبان و کمک‏‌خلبان) در عرشه پرواز

• مراجع:

• تاریخ آخرین بازبینی: