| در ۱۹۷۶ پس از گذشت حدود ۲۰ سال از آغاز خدمت جى.۹۱، «نیروى هوایى ایتالیا» تصمیم گرفت که طرحى را براى تعویض هواپیماهاى قدیمىتر جى.۹۱، اف.-۱۰۴ جى.، و آر.اف.-۱۰۴ جى. تدوین کند. در ۱۹۸۱ و در شرایطى که هنوز مطالعه اولیه هواپیماى جدید در حال انجام بود، شرکت برزیلى امبرائر هم به این برنامه پیوست. به این ترتیب، اتحادیهاى از سه شرکت آلنیا (آئریتالیا) و آئرماچى از ایتالیا و امبرائر برزیلى تشکیل شد. حاصل تحقیقات این اتحادیه، یک جنگنده-بمبافکن تهاجمى و پشتیبانى نزدیک هوایى فرابال بود که از یک موتور توربوفن ساخت رولز رویس نیرو مىگرفت. این هواپیما، اى.ام.ایکس. نامیده شد، و در ۱۵ مه ۱۹۸۴ براى نخستین بار پرواز کرد.
با توجه به اهداف اولیه، اى.ام.ایکس. سیستم‌هاى درونى و ساختار سازهاى چندگانهاى دارد که ضریب ایمنى و بقاى هواپیما را افزایش مىدهد. هرچند که احتمالاً تکموتوره بودن اى.ام.ایکس. در مقایسه با طرح دوموتوره جى.۹۱، امتیازى منفى از نظر بقاپذیرى محسوب مىشود، هرچند که نزدیکى محل نصب دو موتور جى.۹۱ هم مزیت چندانى از نظر دوگانگى سیستم پیشرانه نداشت. در واقع از نظر بروز نقص عمده در موتور، بقاپذیرى یک هواپیماى دوموتوره تهاجمى با روش تعبیه موتور در هواپیماهایى مثل اف.-۱۴ امریکایى و یا سوخو-۲۷ روسى بهدست مىآید که البته حجیم‌تر شدن نالازم هواپیما را هم موجب خواهد شد. طراحان اى.ام.ایکس. ترجیح دادهاند که با استفاده از فقط یک موتور، با هواپیمایى کوچکتر از جى.۹۱، به قابلیتهاى عملکردى و مانورى بهترى دست یابند. علاوه بر این، اى.ام.ایکس. هفت پایه نصب تسلیحات بیرونى (قابل افزایش تا ۱۲ پایه) دارد؛ در حالى که جى.۹۱ فقط چهار پایه براى نصب تسلیحات داشت.
اى.ام.ایکس. به سیستم «نمایشگر سر-بالا» مجهز است؛ به این ترتیب، خلبان بدون صرف وقت نسبتا زیاد براى نگاه کردن به آلات دقیق مقابلش، مىتواند اطلاعات موردنیازش را سریع‌تر به دست آورد که هواپیماهاى قدیمىتر جى.۹۱ آر. فاقد این سیستم بودند. همچنین،یک دستگاه ناوبرى بسیار دقیق و یک رایانه رهاسازى دقیق بمب، در انجام مأموریت‌ها کمک فراوانى به خلبان مىکند. اى.ام.ایکس. با نصب تجهیزات ویژه شناسایى میدان نبرد، قادر به اجراى مأموریت‌هایى است که قبلاً جى.۹۱ آر. و جى.۹۱ واى. انجام مىدادند.
در حین اجراى پروازهاى آزمایشى در ژوئن و فوریه ۱۹۸۴، دو سانحه اتفاق افتاد که هر دو حادثه، بهدلیل نقص سیستم پیشرانه بود. با اجراى اصلاحاتى، اى.ام.ایکس. در ماه مارس ۱۹۹۰ بهخدمت درآمد. تولید این هواپیما تا حدود سال ۱۹۹۹ با ساخت حدود ۲۰۰ فروند ادامه داشت. |
