| در ابتداى دهه ۱۹۷۰ گروه طراح یاکوولف بهسرپرستى موردووین براى تقویت ناوگان دفاع هوایى در برابر عملیات هواپیماهاى جاسوسى دریایى، شناسایى، و ضدکشتى غربى، هواپیماى جدیدى را عرضه کرد. این محصول جدید، که یاک-۳۶ ام. نامیده شد، در ۱۵ ژانویه ۱۹۷۱ براى اولین بار پرواز کرد. قواى محرکه این هواپیما شامل یک موتور توربوجت مجهز به سیستم رانشچرخان ساخت تومانسکى و دو موتور توربوجت بالابرنده ساخت ریبینسک بود.
براى اجراى عملیات عمودپروازى، با حرکت نازل‌هاى موتورهاى اصلى یاک-۳۶ پیرامون یک لولا،جهت نیروى رانش تغییر مىکرد، و با عمل کردن دو موتور توربوجت کمکى، ناتوازنى بهوجود آمده، خنثى مىشد. دو موتور کمکى بهصورت پشتهم، با زاویه ۱۳ نسبت به خط عمود و دقیقاً در پشت کابین قرار داشت.
در ۱۸ نوامبر ۱۹۷۲ آزمایشات پرواز یاک-۳۶ ام. از روى عرشه شروع شد، و در سال بعد، تولید یک گروه پیشتولید از این هواپیما آغاز شد. در تابستان ۱۹۷۶ یک اسکادران ۱۲ فروندى یاک-۳۶ ام. و دو فروند یاک-۳۶ یو. (مدل آموزشى) بر روى ناو هواپیمابر کییف مستقر شدند، و آزمایش‌هاى دیگرى بر روى آنها انجام شد. این هواپیماها را بهطور عمودى از روى عرشه بلند کرده، در ارتفاع ۵-۶ مترى ( ۱۵-۲۰ فوتى) به وضعیت پرواز عادى انتقال مىدادند.
در ماه اوت ۱۹۷۶ مدل یاک-۳۶ ام. با اصلاحاتى جزئى رسماً بهخدمت گرفته شد، و از آن پس، آنرا یاک-۳۸ نامیدند. یاک-۳۸ از نظر شکل ظاهرى بسیار شبیه یاک-۳۶ ام. بود؛ ولى به یک سیستم کامل تسلیحاتى مجهز بود و سیستم کنترل پرواز خودکارى (متناسب با ویژگی‌هاى عمودپروازى) داشت که امکان شتاب‌گیرى کوچک اولیه را فراهم مىکرد. یاک-۳۸ عملاً در ۱۹۸۰ در جنگ افغانستان آزموده شد، و اصلاحاتى در آن انجام گرفت که به ساخت یاک-۳۸ ام. انجامید. این مدل آخر، با موتورى قوی‌تر، قادر به حمل یک جفت مخزن سوخت رهاکردنى در زیر بال‌هایش بود.
وقتى که تولید یاک-۳۸ در ۱۹۸۷ متوقف شد، مجموعا ۲۳۱ فروند از همه مدلهاى آن تولید شده بود که همگى آنها در اوایل ۱۹۹۳ از خدمت کنار گذاشته شدند. |
