| نظریه بال متغیر عمدتاً بهدلیل ناهمخوانى مزایاى پسگرایى بال در مراحل متفاوت پرواز به وجود آمد. براى بال شدیداً پسگرا با نسبت منظرى کم، پساى موجى بال ضعیف است، اغتشاشات جوى، تأثیر کمترى بر روى پرواز هواپیما مىگذارد، عمر سازهاى از نظر پدیده خستگى فلزات بیشتر مىشود، و نیازى به خم کردن بال‌ها بر روى عرشه ناوهاى هواپیمابر نخواهد بود. از طرف دیگر، براى بالى با پسگرایى کم (با نسبت منظرى زیاد)، باند مورد نیاز براى برخاستن و نشستن کوتاه‌تر و سرعت فرود کمتر مىشود، پرواز کروز کارآتر شده، مانورپذیرى بهترى در سرعت کم (مثلاً در شرایط جنگ سگى) به دست مىآید. ازجنبههاى منفى ساخت بال متغیر، پیچیدگى طراحى، هزینههاى سنگین مالى، کاهش ظرفیت حمل سوخت درون بال‌ها، و مشکلات سازهاى بودهاند؛ همچنین، جابجایى شدید مرکز آئرودینامیکى هواپیما (به دلیل چرخش بال حول ریشه) در پایدارى هواپیما تأثیر سوء شدیدى دارد. سازمان ناسا تحقیقات گستردهاى را براى حل مشکل اخیر انجام داد، و به نتایجى رسید که مبناى ساخت اف.-۱۱۱ قرار گرفت.
در اوایل دهه ۱۹۶۰ «وزارت دفاع ایالات متحده» با درخواست‌هاى جداگانه نیروهاى هوایى و دریایى براى تدارک جانشین‌هاى هواپیماهاى اف.-۱۰۵ و اف.-۴ مواجه بود. با پشتیبانى جدى رابرت مکنامارا، وزیر دفاع وقت ایالات متحده، در نوامبر ۱۹۶۲ شرکت جنرال داینامیکس مأمور ساخت جنگنده چندمأموریته بالمتغیرى شد که آن را اف.-۱۱۱ نامیدند. شرکت گرومن هم در نقش پیمانکار فرعى، و عمدتاً براى پیگیرى مدل دریایى طرح جدید، برگزیده شد.
اولین هواپیما از ۱۸ فروند پیشنمونه اف.-۱۱۱ اى. در ۲۱ دسامبر ۱۹۶۴ به پرواز درآمد. در همان ابتدا، اولین پیشنمونه اف.-۱۱۱ به دلیل نیروى پساى زیاد و وزن بیش از حد هواپیما، دچار واماندگى موتور شد؛ با این حال، بال‌هاى متغیر هواپیما، دخالتى در این مشکل نداشت. پس از اصلاح ورودی‌هاى هواى موتورها، در ششم ژانویه ۱۹۶۵ و در دومین پرواز آزمایشى، متغیر بودن بال با تغییر پسگرایى از ۱۶ درجه تا ۷۲/۵ درجه (نسبت منظرى از ۱/۳۴ تا ۷/۵۶) آزمایش شد. سرانجام، از ۱۹۶۷ اف.-۱۱۱ اى. به خدمت «فرماندهى تاکتیکى هوایى» درآمد.
کابین خلبانان اف.-۱۱۱ به مدول فرارى مجهز است که در شرایط صفر-صفر هم مىتواند عمل کند، و به امکانات ایمنى ویژهاى پس از فعال شدن مجهز است. قرار گرفتن دو خلبان اف.-۱۱۱ به صورت پهلوبهپهلو، ارتباط خلبانان را با یکدیگر آسان‌تر کرده، نیاز به آلات دقیق اضافه را از بین برده است. هرچند اف.-۱۱۱ اولین هواپیماى بالمتغیر جهان نبوده، اولین هواپیمایى است که عملاً به این ترکیب ویژه ساختارى مجهز شد، و پس از تولید، به خدمت درآمد. علاوه بر تکنولوژى پیشرفته، اف.-۱۱۱ بهدلیل هزینههاى سرسامآور و مشاجرات سیاسى ناشى از آن، شهرت زیادى پیدا کرد. در ۱۹۷۲ تعداد ۴۸ فروند اف.-۱۱۱ در جنگ ویتنام به کار گرفته شدند که با اجراى حدودا ۴،۰۰۰ نوبت پرواز، مجموعا ۷۴،۰۰۰ پوند بمب را بر روى این کشور فرو ریختند؛ تلفات این هواپیماها، فقط شش فروند بود.
از اف.-۱۱۱ مدل‌هاى متعددى ساخته شد که علاوه بر نقش یک جنگنده-بمبافکن تاکتیکى، در نقش‌هاى مختلف بمبافکن استراتژیک، شناسایى، تهاجمى، و جنگ الکترونیک هم به خدمت گرفته شدند. |
