در اواخر دهه ۱۹۵۰ «نیروى هوایى ایالات متحده» براى مقابله با تهدید روزافزون بمبافکنهاى استراتژیک روسها تصمیم گرفت که جنگندههاى دورپرواز جدیدى را به خدمت بگیرد. به این ترتیب، در ۱۹۵۹ مناقصهاى براى ساخت یک هواپیماى ماخ ۳ با سقف پرواز حدود ۸۰،۰۰۰ فوت اعلام شد. در این مناقصه طرح پیشنهادى شرکت لاکهید برگزیده شد، و نیروى هوایى آن را اى.-۱۱ نامید. مقارن همین دوران، با اصابت موشک زمینبههوا به هواپیماى جاسوسى یو.-۲ بر فراز خاک شوروى (سابق)، سازمان جاسوسى ایالات متحده (سیا) جداً به فکر یافتن جانشین مناسبى براى هواپیماهاى یو.-۲ افتاد. سرانجام، به دلیل اشتراک نیازهاى سازمانهاى سیا و نیروى هوایى، تصمیم گرفته شد که نتایج برنامه اى.-۱۱ مشترکاً در اختیار هردو سازمان قرار گیرد، و هزینههاى برنامه هم بین دو سازمان تقسیم شود.
مراحل طراحى اى.-۱۱ در کمال نهانکارى و تدابیر شدید امنیتى آغاز شد، و با وجود مواجهه با مشکلات عمدهاى مثل مسائل سازهاى تولید حرارت زیاد ناشى از اصطکاک هوا با بدنه، اولین پیشنمونه اى.-۱۱ در ۲۶ آوریل ۱۹۶۲ بهطور مخفیانه براى اولین بار پرواز کرد؛ اما براى اولین بار لیندون جانسون، رئیسجمهور وقت ایالات متحده، در فوریه ۱۹۶۴ وجود این هواپیما را مختصراً اعلام کرد.
هواپیماهایى که لاکهید در اختیار نیروى هوایى قرار داد، واى.اف.-۱۲ نامیده شدند، و قادر به حمل چهار فروند موشک هوابههواى فالکون هستند. اما هواپیماهاى تحویلى به سیا را اس.آر.-۷۱ نامیدند، و آنها را به تجهیزات پیشرفته جاسوسى (مثل دستگاههاى عکسبردارى و استراقسمع) مجهز کردند. این دو هواپیما بهجز در ناحیه دماغه، در سایر قسمتها شباهت ظاهرى دارند. رنگ این هواپیماها آبى سیر (نزدیک به مشکى) است، و بالهاى مثلثى آنها پسگرایى شدیدى دارد که این موضوع، بههمراه جلوآمدگى بدنه و کابین نسبت به بالها، از تداخل امواج ضربهاى با سطوح برآزا در سرعتهاى زیاد جلوگیرى مىکند. با وجود قابلیت زیاد بدنه این هواپیماها براى دفع حرارت، اما بههرحال، حرارت زیادى که در اثر پرواز با سرعتهاى زیاد تولید مىشد، مسئله مهمى در مرحله طراحى بود. این حرارت در بعضى از نقاط بدنه حتى به ۴۲۵ درجه سانتیگراد هم مىرسید.
با توجه به تنوع دماهاى نقاط مختلف هواپیما، بهویژه ناحیه زیر بدنه، که بهدلیل تماس با سوخت، نسبتاً خنکتر مىشد، ناگزیر از آلیاژهاى فلز گرانقیمت تیتانیوم استفاده شده است تا سازه بدنه بتواند تنشهاى حرارتى زیاد را تحمل کند. تغییر شکل زیاد سازه اى.-۱۱ در اثر بارهاى آئرودینامیکى و اینرسى، یکى از موارد پیچیده دیگر این طرح بودهاند. براى کاهش «سطح مقطع رادارى» در سطوح زیرین هواپیما، تا حد امکان از ساخت زوایاى تند اجتناب شده، و ضمناً سکانهاى عمودى اندکى به سمت درون خم شده است.
هرچند واى.اف.-۱۲ در یک روز از سال ۱۹۶۵ توانست نه رکورد جهانى پرواز را تصاحب کند، بنا به دلایلى (مثل هزینههاى گران مراحل ساخت) هرگز به خط تولید نرسید، و تنها چند فروند نمونه از آن ساخته شد. طرح اس.آر.-۷۱ (مشهور به بلکبرد) سرنوشت بهترى داشت؛ چون دهها فروند از آن ساخته شد که تا اواخر دهه ۱۹۹۰ همچنان به خدمت مشغول بودهاند تا آنکه در سال ۱۹۹۹ زمینگیر شدند.
هواپیماهاى بلکبرد همواره با مسئله نشت سوخت در حین پرواز مواجه بودهاند. اما به دلیل استفاده از سوخت ویژه ج.پى.-۷، که قابلیت تبخیر کمى دارد، مشکل مهمى به بار نیامده است؛ البته معمولاً سوختگیرى از یک هواپیماى سوخترسان مورد نیاز است. |