استراتژى ساخت بمبافکنهاى بلندپروازى که از تیررس آتشبارها و موشکهاى زمینبههوا دور مانده، از ارتفاع بالا عملیات بمباران را انجام دهند، از زمان جنگ جهانى دوم وجود داشت. در ۱۹۵۲ انگلیسیها با آغاز طراحى بمبافکن ناونشین جدیدى با قابلیت پرواز سریع در ارتفاع کم، سیاست جدید پرواز کمارتفاع در زیر پوشش رادارى دشمن را عملاً آزمودند. البته، طرح انگلیسیها، به نام بوکانیر، با پدیده «خستگى فلزات» مواجه شد؛ ولى مفهوم موردنظر را اثبات کرد. در ۱۹۵۶ «نیروى دریایى ایالات متحده» هم موضوع ساخت بمبافکن ناونشین جدیدى با قابلیت پرواز کمارتفاع و دوربرد، با قدرت تشخیص و حمله به اهداف در هرگونه شرایط جوى را مطرح کرد. در دسامبر ۱۹۵۷ از بین ۱۱ طرح پیشنهاد شده از طرف هشت سازنده هواپیما، طرح دوموتوره شرکت گرومن پذیرفته شد، و آن را اى.-۶ (اینترودر) نامیدند. اولین پیشنمونه اى.-۶ در ۱۹ آوریل ۱۹۶۰ براى نخستین بار پرواز کرد. بهزودى هواپیماهاى اى.-۶ در جنگ ویتنام به کار گرفته شدند، و با اجراى مانورهاى مؤثر و فرار از موشکهاى زمینبههوا، موقعیت ویژهاى در نیروى دریایى کسب کردند.
در اواخر دهه ۱۹۶۰ گرومن مدل جدیدى از اى.-۶، به نام ئى.اى.-۶ اى. (پراولر)، را عرضه کرد که ویژه جنگ الکترونیک است. پراولر به رایانههاى ویژه پردازش اطلاعات مجهز است، و علاوه بر قابلیت ایجاد پارازیت در رادارها و تجهیزات ارتباطى دشمن، مىتواند با پخش پوشالمینیم در هوا، موشکهاى دشمن را گمراه کند. با اجراى تغییراتى بر روى ئى.اى.-۶ اى.، هواپیماى چهارسرنشینه ئى.اى.-۶ بى. ساخته شد که در ۲۵ مه ۱۹۶۸ براى نخستین بار پرواز کرد. ئى.اى.-۶ بى. هم در جنگ ویتنام مورداستفاده قرار گرفت. آخرین مدل اینترودر، یعنى اى.-۶ ئى.، در طول دهه ۱۹۹۰ همچنان در خدمت بوده است. این هواپیما در ۲۷ فوریه ۱۹۷۰ براى نخستین بار پرواز کرد، و نیروى دریایى ۱۳۸ فروند آن را درخواست کرد. پس از تحویل این تعداد، خط تولید اى.-۶ ئى. با سرعت تولید حدوداً شش فروند در سال، در دهه ۱۹۸۰ همچنان فعال باقى ماند. اى.-۶ ئى. حضور فعالى در جنگ خلیجفارس داشت.
هرچند در اواخر دهه ۱۹۸۰ مقامات «نیروى دریایى ایالات متحده» طرح هواپیماى تهاجمى و خفاکار اى.-۱۲ را براى جانشینى اى.-۶ دنبال مىکردند، به دلیل تأخیرها و هزینههاى زیاد، آن طرح لغو شد. بنابراین، براى افزایش عمر عملیاتى هواپیماهاى اى.-۶، بخش نظامى شرکت بوئینگ بالهاى جدیدى را براى اى.-۶ عرضه کرد تا جانشین بالهاى آلومینیمى اولیه شود. این بالهاى جدید از ماده مرکب گرافیت و اپوکسى ساخته شده و عمر تقریبى ۸،۰۰۰ ساعت دارد. استقامت بالهاى جدید از بالهاى اولیه بیشتر است، و در مقابل خوردگى بیشتر مقاومت مىکند. در سوم آوریل ۱۹۸۹ اولین پرواز اى.-۶ ئى. با بالهاى جدید انجام شد.
سرانجام در ماه فوریه سال ۱۹۹۷ هواپیماهای ای.-۶ از خدمت «نیروی دریایی ایالات متحده امریکا» کنار گذاشته شدند. |