| در آوریل ۱۹۶۶ خطوط هوایى امریکایى با پیشبینى اوضاع آتى بازار حملونقل هوایى، نیازشان به یک هواپیماى جدید مسافربرى را اعلام کردند. بر اساس پیشبینى آنها، عرضه هواپیماهاى مسافربرى جادارتر، افزایش جمعیت مسافر در فرودگاهها را معتدل مىکرد؛ به شرط آنکه این هواپیماها مقید به استفاده از باندهاى پرواز بسیار طویل نمىبودند. در همان سال ۱۹۶۶، شرکت داگلاس با وجود موفقیت نسبى فروش دى.سى.-۹ و ادامه اوضاع مساعد براى تولید دى.سى.-۸، دچار ضررهاى هنگفتى شده بود، و وضعیت مناسبى براى آغاز ساخت یک هواپیماى مسافربرى جدید نداشت. با این حال، در رقابت با بوئینگ و طرح جمبوجت، داگلاس هم طرح دى.سى.-۱۰ را مطرح کرد؛ به عقیده داگلاس، هنوز زمان مناسب براى عرضه هواپیماى عظیمى مثل جمبوجت فرا نرسیده بود. ابتدائاً دى.سى.-۱۰ با چهار موتور و براساس نظریه موسوم به «سازه دوحبابى» (با دو عرشه فوقانى و تحتانى) طراحى شده بود؛ چنانکه دو قوس (با شعاعهاى مختلف) سطح مقطع آن را تشکیل مىداد. ورشکستگى شرکت داگلاس در ۱۹۶۷ و ادغام آن در شرکت مکدانل، باعث توقف برنامه دى.سى.-۱۰ و حتى کاهش فعالیتهاى تولیدى دى.سى.-۸ و دى.سى.-۹ تا کمتر از ۵۰% شد. با این حال، بهزودى شرکت تازهتأسیس مکدانل داگلاس طرح دى.سى.-۱۰ را مجدداً فعال کرد، و این طرح پس از گذراندن مراحل تکاملى، سرانجام، با سه موتور و سازهاى با سطح مقطع دایرهاى به مرحله ساخت رسید. ایمنى، سروصداى کم، و مسایل اقتصادى و عملکردى بهترى نسبت به طرح چهارموتوره قبلى، از مزایاى طرح جدید دى.سى.-۱۰ بود. طرح نهایى دى.سى.-۱۰ براى پروازهاى اقتصادى در محدوده برد ۲۶۰ تا ۵،۳۰۰ ناتیکال مایل ( ۴۸۰ تا ۹،۸۱۵ کیلومتر) مناسب بود، و بنا به نوع مدل، مىتوانست از ۲۷۰ نفر مسافر (در نوع مخلوط درجه یک و اقتصادى) تا حداکثر ۳۸۰ نفر مسافر (در نوع درجه اقتصادى) را جابجا کند.ساخت اولین پیشنمونه دى.سى.-۱۰، که از مدل سرى ۱۰ بود، در ژانویه ۱۹۶۹ آغاز شد، و این نمونه در ۲۹ اوت ۱۹۷۰ براى نخستین بار پرواز کرد. در ۲۹ ژوئیه سال بعد، همزمان با تحویل دو فروند دى.سى.-۱۰ به خطوط هوایى، این هواپیما گواهینامه صلاحیت پرواز نوعى را از «اداره هوانوردى فدرال» دریافت کرد. ورود دى.سى.-۱۰ به خدمت خطوط هوایى ایالات متحده با رقابتهاى بسیار دشوارى روبرو بود. تقریبا همزمان با ورود دى.سى.-۱۰ به خدمت، لاکهید هم مشغول بازاریابى براى هواپیماى ال.-۱۰۱۱ بود، و فروش هر فروند ال.-۱۰۱۱ در حکم کاهش تقاضا براى دى.سى.-۱۰ بود. با این حال، با انعقاد قراردادهاى فروش ۱۹۷ فروند به ۲۹ خط هوایى تا دسامبر ۱۹۷۳، خط تولید دى.سى.-۱۰ با راهاندازى تأسیسات بزرگ جدیدى شدیداً فعال شد.
در ۱۹۷۷ «نیروى هوایى ایالات متحده» براى تأمین هواپیماى سوخترسان/باربرى جدیدى متناسب با نیازهایش، به ارزیابى هواپیماهاى ۷۴۷ ساخت بوئینگ و مدلى از دى.سى.-۱۰ پرداخت، و نهایتاً طرح پیشنهادى مکدانل داگلاس را برگزید. این طرح، بهنام کى.سى.-۱۰ اى. (اکستندر)، نسبت به دى.سى.-۱۰ تغییراتى به شرح زیر داشت: افزودن هفت سلول سوخت بادکنکى در زیر بدنه تحتانى، حذف بیشتر پنجرههاى کابین، نصب یک درِ بارگیرى بزرگ، تجهیز به دستگاه عملیات بوم سوخترسانى، و بوم سوخترسانى پیشرفته. در ۲۰ نوامبر ۱۹۷۸ اجازه ساخت دو فروند پیشنمونه کى.سى.-۱۰ اى. صادر شد. اولین فروند کى.سى.-۱۰ در ۱۲ ژوئیه ۱۹۸۰ براى نخستین بار به پرواز درآمد.
مجموعاً ۶۶۰ فروند کى.سى.-۱۰ اى. فقط براى استفاده «نیروى هوایى ایالات متحده» تولید شد که آخرین آنها در نوامبر ۱۹۸۸ تحویل شد. در مقایسه با کى.سى.-۱۳۵، کى.سى.-۱۰ اى. با بوم سوخترسان پیشرفته نرخ تحویل سوخت بیشترى دارد؛ بهعلاوه، براى پشتیبانى تعداد معینى از جنگندهها، به تعداد کمترى کى.سى.-۱۰ نیاز خواهد بود، و این هواپیما قادر به حمل تجهیزات بیشترى است. |
