سی.-۱۷ |
۱۹۹۱ |
C-17 |
| هواپیماى ترابرى نظامى سنگین | ||
|
||
|
||
|
||
 |
||
| با شدیدتر شدن جنگ سرد بین بلوک شرق و غرب در اواخر دهه ۱۹۷۰ ، و بهویژه پس از اشغال نظامى افغانستان در ۱۹۷۹، مقامات نظامى ایالات متحده براى تقویت پایگاه‌هاى امریکایى و پیمان ناتو در برابر اقدامات احتمالى پیمان ورشو برانگیخته شدند. در آن زمان، با وجود برنامههاى اصلاحى بهبود هواپیماهاى گالاکسى و استارلیفتر، باز هم ارزیابىهاى کارشناسان نظامى از سرعت عمل ناتو در برابر حمله احتمالى ورشو نگرانکننده بود. بنابراین، در فوریه ۱۹۸۰ «وزارت دفاع ایالات متحده» ساختن یک هواپیماى جدید ترابرى سنگین استراتژیک، با قابلیتهاى تاکتیکى و امکان استفاده از فرودگاه‌هاى نامناسب، را به مناقصه گذاشت. پس از بررسى طرح‌هاى پیشنهادى، طرح مک‌دانل داگلاس در ۲۹ اوت ۱۹۸۱ برنده مناقصه اعلام شد. این طرح را سى.-۱۷ نامیدند.
همانند بسیارى از طرح‌هاى جدید، برنامه ساخت سى.-۱۷ با مشکلاتى جدى (مثل تأخیر در تکمیل و توسعه نرمافزار دیجیتالی سیستم کنترلى) مواجه شد، و با ماه‌ها تأخیر ادامه یافت. این تأخیر طولانى، باعث بروز اختلافاتى جدى بین مسئولان شرکت سازنده از طرفى، و کنگره و «نیروى هوایى ایالات متحده» از طرف دیگر شد، و نتیجتاً وقفههایى در پرداخت هزینهها بهوجود آمد. سرانجام، اولین پیشنمونه سى.-۱۷ در دسامبر ۱۹۹۰ از آشیانه خارج شد، و تا تابستان سال بعد، آزمایش‌هاى زمینى را انجام داد. با تکمیل این آزمایشها، اولین آزمایش پروازى در ۱۵ سپتامبر ۱۹۹۱ انجام شد. سى.-۱۷ به چهار موتور توربوفن و سیستم کنترل پرواز-با-سیم مجهز است. این هواپیما ضمن دارا بودن قابلیت سوختگیرى هوایى، برد پروازى زیادى دارد. امکان زودپروازى از روى باندهاى نامناسب، و عملکرد پروازى پرقدرت، از ویژگیهاى دیگر سى.-۱۷ هستند. بهعلاوه، فضاى درونى این هواپیما چنان طراحى شده که امکان حمل انواع وسایل نقلیه نظامى چرخدار یا زنجیردار حال و آینده ایالات متحده را دارا باشد؛ مثلاً شش دستگاه کامیون ۹۰۰ کیلوگرمى را مىتوان درون آن بهصورت کنار هم قرار داد. براى تطابق با استانداردهاى نیروى هوایى درباره تحمل سازهاى در برابر خسارات ناشى از حمله دشمن، و همچنین، اغتشاشات هوایى در ارتفاع پایین، بال سى.-۱۷ با استحکامى مضاعف طراحى شده؛ چنانکه سازه کلى هواپیما حدود یکسوم وزن پایه آن‌را تشکیل مىدهد. بیشتر سیستمهاى درونى سى.-۱۷ (مثل سیستمهاى فشار، تهویه، با وجود برنامه اولیه وزارت دفاع براى خریدارى ۲۱۰ فروند سى.-۱۷، در مارس ۱۹۹۰ این تعداد به ۱۲۰ فروند کاهش یافت. در دسامبر ۱۹۹۳ پنتاگون اعلام کرد که ابتدائا فقط ۴۰ فروند سى.-۱۷ را خریدارى مىکند، و اگر شرکت سازنده نتواند افزایش هزینهها، مشکلات طراحى، و تأخیرها را در مدت دو سال جبران کند، خرید ۸۰ فروند بعدى را لغو خواهد کرد. با این تهدید، مشکلات طرح سى.-۱۷ حتى زودتر از زمان پیشبینىشده رفع شد، و در نوامبر ۱۹۹۵ خرید همه ۱۲۰ فروند قطعى شد. با ادغام شرکت مک‌دانل داگلاس در شرکت بوئینگ در ۱۹۹۷، تولید سی.-۱۷ ادامه یافت و این هواپیما در نیروهای هوایی کشورهایی دیگری هم نظیر هند، انگلستان، کانادا، قطر، امارات متحده عربی، کویت و … هم به خدمت گرفته شد. آخرین فروند گلوب‌مستر در ماه نوامبر ۲۰۱۵ از خط تولید خارج شد. |
||
 بارگیری هلیکوپتر پوما در داخل هواپیمای گلوب‌مستر |
||
سی.-۱۷ ای. (مدل اولیه) سی.-۱۷ ئی.آر. (مدل با برد طولانی‌تر) سی.-۱۷ بی. (مدل اصلاح شده با سیستم بالچه دوشکافه، ارابه فرود اصلی اضافی در زیر بدنه، و موتورهای قوی‌تر) ام.دی.-۱۷ (مدل مورد استفاده مقاصد غیرنظامی) |
||
|
||
|
||
شکل سه‌نما سی.-۱۷ |
||
| مشخصات فنی
|
||
Air International magazine, March 1993, May 1996 Janes All the Worlds Aircraft, 1995-1996 |
||
|
||
