هواپیماى ۷۳۷، یعنى کوچکترین مسافربر جت بوئینگ، محصول رقابت بین شرکتهاى هواپیماسازى براى تصاحب سهم بیشتر در بازار فروش هواپیماست. پیدایش ۷۳۷ از ۱۹۶۴ آغاز شد. در آن زمان، بازار هواپیماهاى مسافربرى نزدیکبرد براى پذیرش دو هواپیما آماده مىشد: هواپیماى امریکایى دى.سى.-۹ و هواپیماى انگلیسى بى.اى.سى. ۱۱۱. با توجه به اختصاص بوئینگ ۷۲۷ به بازار هواپیماهاى ترابرى نزدیکبرد، احتمالاً ورود دى.سى.-۹ باعث کاهش فروش ۷۲۷ مىشد. بنابراین، مدیر محافظهکار بوئینگ با طراحى هواپیماى جدیدى براى رقابت با دو تازهوارد پیشگفته موافقت کرد؛ البته به شرط آنکه فروش قطعى اقلاً ۸۰ فروند قابلپیشبینى باشد.
با سابقه حاصله از ساخت ۷۲۷، انتخاب سه موتور براى طرح جدید چندان غیرمنتظره نبود؛ ولى با عرضه موتورهاى قویتر، استفاده از دو موتور هم کفایت مىکرد. همچنین، در رقابت با دى.سى.-۹ با آرایش صندلییها در ردیفهاى پنجتایى، و مطابق مسافربرهاى جت قبلى بوئینگ، آرایش صندلیها در ردیفهاى ششتایى در نظر گرفته شد که باعث اقتصادىتر شدن هواپیما هم مىشد. بهاینترتیب، درحالىکه هنوز پیشنمونه طرح جدید ۷۳۷ حتى ساخته هم نشده بود، دو مدل ۱۰۰ و ۲۰۰ آن عرضه شدند، و قراردادهاى قطعى براى فروش آنها منعقد شد. اولین پیشنمونه ۷۳۷، یعنى مدل ۲۰۰، در ماه اوت ۱۹۶۷ براى اولین بار پرواز کرد. با انجام ۱،۳۰۰ ساعت پرواز آزمایشى با شش فروند پیشنمونه ۷۳۷ از هر دو مدل اولیه، «اداره هوانوردى فدرال» در دسامبر ۱۹۶۷ گواهینامه صلاحیت پروازى را به ۷۳۷ اعطا کرد. براى اولین بار، این گواهینامه تقرب خودکار در شرایط نامساعد جوى، یعنى شرایط «رسته ۲»، را هم تأیید مىکرد.
هرچند بروز پساى بیشتر از مقدار محاسبه شده، اجراى اصلاحاتى را الزامى کرد، زمانبندى تحویل هواپیماها دچار تأخیر نشد، و در فوریه ۱۹۶۸ شرکت لوفتهانزا حتى زودتر از خطوط هوایى امریکایى هواپیماهایش را تحویل گرفت. هر دو مدل اولیه ۷۳۷ به «یکان قدرت کمکى» مجهز بودند. در ماه مارس ۱۹۸۲ یک فروند ۷۳۷ مدل ۲۰۰ با پرواز یکسره از نیویورک تا آتن به مسافت ۴،۹۶۵ مایل، رکورد پرواز یکسره هواپیماهاى ترابرى جت دوموتوره را بهبود بخشید؛ قبلاً این رکورد در اختیار گلفاستریم ۲ بود. براى جلب مشتریان بیشتر، تدریجاً اصلاحاتى در ۷۳۷ انجام شد که شامل استفاده از موتورهاى جدیدتر، استفاده بهینهتر از فضاى درونى، و بهبود سیستمهاى الکترونیکى بود.
بوئینگ ۷۳۷ یکى از اقتصادىترین و پرفروشترین هواپیماها در رده پروازى خودش است. بهدلیل این ویژگیها، و ضمناً کوچکى نسبى، ۷۳۷ را بهکنایه، «دُردانه بوئینگ» هم نامیدهاند. |